زیانى به‌ مرۆڤ و كشتوكاڵیش گه‌یاندووه‌

به‌راز زۆربه‌ى ناوچه‌كانى هه‌رێمی كوردستانى ته‌نیوه‌

964+

فه‌رهاد حه‌سه‌ن

به‌پێی به‌دواداچوونه‌كانى 964، ئه‌مساڵ له‌چاو ساڵانى رابردوو، له‌ زۆربه‌ى ناوچه‌كانى هه‌رێمی كوردستان به‌ فراوانى، ژماره‌یه‌كی زۆر به‌راز ده‌ركه‌وتوون.

بەراز، ئاژەڵێکێ کێویە و له‌زۆر حاڵه‌تدا دەبێتە دڕندە، به‌تایبه‌تیش کە بەرامبەرەکەی (مرۆڤ بێت یان ئاژەڵی دیکە) ببێتە مایەی هەڕەشە بۆ سەر ژیانی و بەرگری لەمانەوەی خۆی دەکات.

کاتێکیش بەدوای خواردندا دەگەڕێت، هەڵدەستێت بەتێکدانی باخچە و رەزو باغی گوندنشینان و وێرانکرن و لەناوبردنی رەنجی باخداران و ئەمەش بوەتە هۆی نیگەرانی دانیشتوانی گوندەکان و له‌ زۆربه‌ى ئه‌و شوێنانه‌شدا راویان ده‌كرێت بۆ ئه‌وه‌ى زیانه‌كانیان كه‌م ببێته‌وه‌.

ئه‌و ناوچانه‌ى هه‌رێمی كوردستان، كه‌ به‌شێوه‌یه‌كی به‌رفراوان به‌رازی لێ ده‌ركه‌وتووه‌، وه‌ك له‌و ڤیدیۆیه‌ ده‌رده‌كه‌وێت، ناوچه‌كانى شارباژێڕ و بنارى قه‌ندیل و ناوچه‌ شاخاویه‌كانى دهۆكه‌ و مێرگه‌سووره‌.

مانگێك له‌مه‌وبه‌ر بەرازێك له‌ گوندى چامەى سەر به‌ قەزا مێرگەسوور به‌ سه‌ختى هاوڵاتیەكى بریندار كرد.

له‌ گوندی ئێندزەى بنارى قه‌ندیلیش چه‌ند جارێك كێڵگه‌ى جیاجیاى كشتوكاڵى گوندنشینه‌كانى تێكداوه‌.

لە ناوچەی ئالان و ‌گوندی ‌کانی ‌خێڵ له‌ سنوورى شارباژێڕیش، له‌ زۆربه‌ى شوێنە سەخت و بەرز و فێنکەکانیاندان  و له‌ هه‌ندێك شوێنى ئه‌و ناوچانه‌ش زیانى به‌ به‌رهه‌مه‌ كشتوكاڵییه‌كان گه‌یاندووه‌.