هاوینێکی فێنکتر، پارەیەکى کەمتر
بە کۆمەڵێک رێگا خۆت لە پارەیەکى زۆرى کارەباى 24 کاتژمێرى قوتار بکە
964+
وریا فەتاح
هاتنی وەرزی هاوین و بەرزبوونەوەی پلەکانی گەرما لە هەرێمی کوردستان، هاوکاتە لەگەڵ زیادبوونی بەکارهێنانی کارەبا، بەتایبەتیش دوای ئەوەی کارەبا کراوە بە 24 کاتژمێری و نرخی هەر یەکەیەکی بە 72 دینار دیاریکراوە. ئەمەش وادەکات پسوولەی کارەبای مانگانە بۆ زۆرێک لە خێزانەکان ببێتە بارگرانییەکى گەورەى دارایى.
بە پەیڕەوکردنی چەند رێگایەکی زیرەکانە و گۆڕانکارییەکی بچووک لە رۆتینی رۆژانەماندا، دەتوانین بەشێوەیەکی بەرچاو خەرجی کارەبا کەم بکەیتەوە. ئەم راپۆرتە چەند ئامۆژگاری و نموونەیەکی کرداری دەخاتەڕوو:
1. بەڕێوەبردنی زیرەکانەی ئامێرەکانی فێنککەرەوە
ئامێرەکانی فێنککەرەوە پشکی شێریان لە خەرجی کارەبادا بەردەکەوێت لە هاویندا.
•دانانی پلەی گەرمی گونجاو: باشترین پلەی گەرمی بۆ ئامێرە فێنککەرەوەکان لەنێوان 24 بۆ 26 پلەی سیلیزییە. هەر پلەیەک کەمکردنەوەی زیاتری گەرما (بۆ نموونە لە 24 بۆ 23) دەتوانێت 3-5% خەرجی کارەبای ئەو ئامێرە زیاد بکات.
نموونە: ئەگەر سپلێتێکی 2 تەن لە کاتژمێرێکدا نزیکەی 2 کیلۆوات (kWh) کارەبا بەکاربهێنێت، و رۆژانە 10 کاتژمێر ئیش بکات:
ئیشپێکردن لەسەر 22 پلە: 2 kWh * 10 کاتژمێر = 20 kWh رۆژانە.
ئیشپێکردن لەسەر 25 پلە: لەوانەیە بەهۆی کەمتر کارکردنی کۆمپرێسەرەوە، خەرجییەکە دابەزێت بۆ نزیکەی 1.6 kWh (بە تێکڕا). کەواتە 1.6 kWh * 10 کاتژمێر = 16 kWh رۆژانە.
جیاوازی: 4 kWh رۆژانە.
پاشەکەوتی ڕۆژانە: 4 kWh * 72 دینار = 288 دینار.
پاشەکەوتی مانگانە (تەنها لەم گۆڕانکارییە): 288 * 30 = 8,640 دینار.
پاککردنەوەی فلتەرەکان: فلتەری پاک، کاریگەری ئامێرەکە زیاد دەکات و وزەی کەمتر بەکاردەهێنێت. مانگانە جارێک فلتەرەکان پاک بکەرەوە.
بەکارهێنانی پانکە (پەروانە): لەگەڵ سپلێتدا پانکەیەک دابنێ. ئەمە یارمەتی بڵاوبوونەوەی هەوای سارد دەدات و وا دەکات هەست بە فێنکی زیاتر بکەیت لە پلەیەکی گەرمی بەرزتریشدا.
داخستنی دەرگا و پەنجەرە: دڵنیابە لەوەی دەرگا و پەنجەرەی ئەو ژوورەی فێنک دەکرێتەوە بە باشی داخراون بۆ رێگریکردن لە هاتنە ژوورەوەی هەوای گەرم.
بەکارهێنانی پەردەی ئەستوور: لە کاتی رۆژدا، پەردەی ئەستوور یان تاریککەر بۆ پەنجەرەکان بەکاربهێنە، بەتایبەت ئەو پەنجەرانەی روویان لە خۆرە، بۆ کەمکردنەوەی گەرمای ناو ماڵ.
2. گڵۆپ و رووناکی:
بەکارهێنانی گڵۆپی LED: گڵۆپە کۆنەکان (ریشاڵی) بگۆڕە بە گڵۆپی LED. گڵۆپەکانی LED تا 80% وزەی کەمتر بەکاردەهێنن و تەمەنیشیان درێژترە.
نموونە:
گڵۆپێکی ریشاڵی 100 وات، ئەگەر رۆژی 5 کاتژمێر ئیش بکات: 0.1 kWh * 5 = 0.5 kWh رۆژانە.
بەرامبەرەکەی گڵۆپێکی LED ی 15 وات (هەمان رووناکی دەدات): 0.015 kWh * 5 = 0.075 kWh رۆژانە.
پاشەکەوت بۆ هەر گڵۆپێک: 0.425 kWh رۆژانە.
ئەگەر 5 گڵۆپی وا لە ماڵەکەدا بگۆڕیت: 5 * 0.425 kWh = 2.125 kWh پاشەکەوتی رۆژانە.
پاشەکەوتی مانگانە: 2.125 kWh * 72 دینار * 30 ڕۆژ = 4,590 دینار.
کوژاندنەوەی گڵۆپ: لە کاتی دەرچوون لە ژوورێک، گڵۆپەکان بکوژێنەرەوە.
3. ئامێرە کارەباییەکانی تر:
• سەلاجە و موجەمیدە (فریزەر):
دڵنیابە لەوەی لاستیکی دەرگاکانیان بە باشی کاردەکات و هیچ درزێکی تێدا نییە.
پلەی گەرمی ناو سەلاجە لەنێوان 3-5 پلەی سیلیزی و موجمیدە لە -18 پلە رابگرە.
خواردنی گەرم مەخەرە ناو سەلاجە تا سارد نەبێتەوە.
ئامێری جل شۆردن (غەسالە):
بەکارهێنانی ئاوی سارد بۆ شۆردن (ئەگەر گونجا).
تا پڕ نەبێت مەیخەرە کار.
گیزەر (سەخان):
لە هاویندا پێویستی بە گەرمکردنی ئاو کەمترە. ئەگەر دەتوانیت، پلەی گەرمی گیزەرەکە کەم بکەرەوە یان تەنها لە کاتی پێویستدا بیکەرە کار.
نموونە: ئەگەر گیزەرێک 1.5 kWh بەکاربهێنێت و رۆژانە 2 کاتژمێر کەمتر ئیشی پێبکەیت:
پاشەکەوتی رۆژانە: 1.5 kWh * 2 کاتژمێر = 3 kWh.
پاشەکەوتی مانگانە: 3 kWh * 72 دینار * 30 ڕۆژ = 6,480 دینار.
کەمکردنەوەی ” وزەی تارمایی” (Vampire Power): زۆرێک لە ئامێرەکان وەک تەلەفزیۆن، کۆمپیوتەر، شەحنکەرەوەکان، تەنانەت کاتێک کوژاونەتەوەش بڕێکی کەم کارەبا بەکاردەهێنن. باشتر وایە لە پلاک دەریانبهێنیت کاتێک بەکاریان ناهێنیت، یان سویچ پلاکی زیرەک بەکاربهێنیت.
4. دابڕکردنی گەرمی (عەزلی حراری):
ئەگەر توانای داراییت رێگە بدات، دابڕکردنی سەقفی ماڵەکەت و دیوارەکان کاریگەرییەکی زۆر گەورەی دەبێت لەسەر کەمکردنەوەی پێویستی بە فێنککەرەوە.
پەنجەرەی دوانە جام (دەبڵ جام) یارمەتیدەرێکی باشە بۆ رێگریکردن لە ئاڵوگۆڕی گەرما.
5. گۆڕینی هەندێک خووی رۆژانە:
لە کاتی چێشت لێناندا، ئەگەر دەکرێت پانکەی چێشتخانە (مەفرەغە) بەکاربهێنە بۆ دەرکردنی هەوای گەرم.
ئوتووکردن و بەکارهێنانی فڕن لە کاتە فێنکەکانی رۆژدا ئەنجام بدە.
خشتەی نموونەیی پاشەکەوتکردن (بۆ ماڵێکی ئاسایی):
پاشەکەوتی رۆژانەی kWh (نزیکەیی) پاشەکەوتی مانگانە (دینار)
رێکخستنی سپلێت (25C لەجیاتی 22C) 4 kWh 8,640
گۆڕینی 5 گڵۆپی کۆن بە LED 2.125 kWh 4,590
کەمکردنەوەی بەکارهێنانی گیزەر (2 کاتژمێر) 3 kWh 6,480
کۆی گشتی پاشەکەوتی نموونەیی 9.125 kWh 19,710 دینار
ئەم ژمارانە تەنها نموونەن و دەکرێت لە ماڵێکەوە بۆ ماڵێکی تر جیاواز بن، بەپێی قەبارەی ماڵ، ژمارەی ئامێرەکان و شێوازی بەکارهێنان.
دەرەنجام:
بە پەیڕەوکردنی ئەم ئامۆژگارییە سادانە، نەک هەر دەتوانین بڕێکی بەرچاو لە پسوولەی کارەباکەمان کەم بکەینەوە، بەڵکو یارمەتی پاراستنی ژینگە و کەمکردنەوەی گوشار لەسەر تۆڕی کارەبای نیشتمانیش دەدەین. کەمکردنەوەی خەرجی، زیرەکییە لە بەڕێوەبردنی داهاتدا.
